بذر اسفناج - Spinach

اسفناج گیاهی است یکساله و روز بلند که پس از سبز شدن تولید برگهای طوقه ای می کند به این ترتیب در یک سطح در اطراف ساقه کوتاهی به طول چند میلیمتر نزدیک به سطح خاک قرار می گیرند. در طی رشد بعدی این ساقه طویل شده واز آن شاخه های جانبی دیگری از محل برگهای طوقه ای به ساقه اصلی منشعب می شوند.برگها در ارقام مختلف دارای فرم و رنگ متفاوتی هستند و به شکلهای تخم مرغی ، بیضوی و یا نیزه ای وجود دارند کناره برگها می تواند کاملاً صاف و یا دندانه دار باشد. پهنک برگ نیز صاف و یا دارای چین و چروک است.

خواص و فواید اسفناج :
این گیاه سرشار از ویتامینB3 است که بهترین گیاه برای بیماران پلاگر است که علائم آن تشنج، ضعف، سو هاضمه  و ایجاد لکه قرمز بر روی پوست است.
اسفناج معروف است به سبزی غنی از آهن. بنابراین افراد دچار کم خونی حتما آن را مصرف نمایند.
این سبزی فعالیت معده را بهبود بخشیده و به هضم بهتر غذا کمک میکند.
به دلیل داشتن کلروفیل بالا ، باعث میشود فعالیت روده را بهبود بخشیده و در افرادی که با دفع مدفوع مشکل دارند، درمان کننده است.
کلسترول خون را پایین می آورد و برای سلامتی قلب مفید است.
سرشار از فیبر است و درنتیجه برای درمان یبوست توصیه میگردد و تمیز کننده روده هاست . از طرفی برای درمان ورم روده هم توصیه میگردد که بهتر است خام مصرف شود.
مادران شیرده برای افزایش حجم شیر خود، اسفناج مصرف نمایند.
در افرادی که دچار بند آمدن ادرار هستند، خوردن آب اسنفاج درمان کننده این مشکل است.
یک گیاه مناسب برای پیشگیری از سرطان معده، روده بزرگ، رحم و حنجره است.
اسفناج اسیدیته خون را کاهش میدهد و برای استخوانها و عضلات مقوی است.
توصیه میشود در افراد به خصوص کودکان که اشتهای کمی دارند، این سبزی را مصرف نمایند.
این سبزی کک و مک صورت را درمان میکند اما برای استفاده از آن باید طبق دستور آن را با روغن زیتون اعمال نمود.
به دلیل داشتن منیزیم بالا، فشار خون را پایین آورده و درنتیجه خطر سکته قلبی را کاهش میدهد.

شرایط پرورش اسفناج :
تکثیر اسفناج :
اسفناج به راحتی به وسیله بذر قابل تکثیر و پرورش است.

آبیاری اسفناج :
برای این که جوانه های بذر اسفناج سبز شوند، باید رطوبت خاک بالا باشد. در این هنگام میزان آبیاری را زیاد کنید.

دمای مورد نیاز اسفناج :
اسفناج یک سبزی فصل خنک است. هر چند که به آب و هوا حساسیت زیادی نشان نمی دهد. معمولا در مناطق گرمسیری در فصل پاییز و در مناطق سردسیری در فصل بهار کاشته می شود.

نور مورد نیاز اسفناج:
اسفناج برای رشد به نور بسیار زیادی احتیاج دارد.

زمان کاشت اسفناج :
با توجه به اینکه اسفناج یک گیاه روزبلند مى‌باشد کاشت آن باید در بهار و یا پائیز یعنى در روزهاى کوتاه انجام گیرد . بنابراین بذر اسفناج را در مناطقى که داراى زمستان‌هاى ملایم مى‌باشند مانند نقاط جنوبى ایران به‌تدریج از اواسط پائیز تا اوایل اسفند مى‌کارند . اسفناج بهاره را مى‌توان در اواخر زمستان مثلاً در اسفندماه به مجرد مساعد شدن هوا کاشت . در مورد اسفناج پائیزه یعنى محصولى که باید در پائیز برداشت شود، نباید زودتر از اواسط مرداد و دیرتر از اواسط شهریور کاشت، زیرا در صورت اول امکان به‌گل رفتن در طول روز بلند زیاد است و در صورت دوم ممکن است به‌موقع قابل برداشت نشود.

خاک مناسب اسفناج :
هر چند می توان اسفناج را در انواع خاک ها کشت نمود ولی خاک های خیلی سبک و خیلی سنگین برای رشد گیاه مناسب نیستند. خاک مناسب برای کشت اسفناج، خاک عمیق دارای بافت متوسط، دارای ماده آلی و رطوبت کافی برای اسفناج است. خاک های سبک برای ارقام زودرس و کشت های زمستانه و به طور کلی برای تولید محصول نوبرانه مناسب است.

کوددهی اسفناج :
استفاده از کود حیوانی در زمین هایی که از نظر مواد آلی ضعیف هستند، لازم است. باید کود حیوانی کاملا پوسیده استفاده نمود. معمولا برای انواع بهاره ، کود شیمیایی را به یک باره ، قبل از کاشت به زمین می دهند. ولی برای انواع زمستانه ۳/۱ ازت را توام با تمام کودهای فسفره و پتاسه در اوایل زمستان هنگام کاشت به زمین می دهند و ۳/۲ ازت باقی مانده را در دو مرحله دیگر به صورت کود سرک در اختیار گیاه قرار می دهند.

برداشت اسفناج :
برداشت اسفناج موقعی انجام می شود که گیاه به مرحله ۵ تا ۶ برگی رسیده باشد . در این موقع مزرعه را آبیاری نموده و پس از آن که رطوبت مزرعه کم شد، بوته را ریشه کن کرده و به همین صورت به بازار عرضه می کنند.

مراحل کاشت مکانیزه اسفناج :
برای کشت مکانیزه، بستر کاشت باید صاف و دارای شیب کم و عاری از سنگ باشد. فاصله ردیف ها در کشت های ردیفی بین ۱۵ تا ۲۵ سانتی متر و عمق کاشت بین ۲ تا ۴ سانتی متر می باشد. مقدار بذر مصرفی بستگی به نوع بذر، بستر کشت و طریقه بذر پاشی دارد و از ۱۵ تا ۴۰ کیلوگرم در هکتار متفاوت است. در شرایط نامناسب مثل زمستان و یا در اوایل بهار مقدار ۱۰ کیلوگرم به مقدار بذر اضافه می شود.بذر اسفناج در موقع جوانه زدن، در مقابل گرمای زیاد، کمبود اکسیژن و خشکی بسیار حساس است. کمبود اکسیژن معمولا در زمین های غرقاب و خاک های رسی به وجود می آید.

مراحل کاشت اسفناج در گلدان
ابتدا گلدانی به اندازه دلخواه تهیه کنید. گلدان را با خاک مناسب پر کنید. خاک مناسب برای کاشت اسفناج در گلدان، مخلوطی از ۶۰ درصد خاک باغچه، ۲۰ درصد ماسه و ۲۰ درصد کود دامی است.
گلدان را با خاک پر کنید و دو سانتیمتری بالای سطح گلدان را خالی بگذارید.
بذرها را روی خاک بپاشید و روی آنها را با حدود نیم سانتیمتر کود دامی یا ورمی‌ کمپوست بپوشانید. اگر کود در دسترستان نبود، می‌توانید سطح بذرها را با مقداری خاک حاصلخیز گلدان بپوشانید.
گلدان را به طور کامل آبیاری کنید، به طوریکه آب از زهکش کف گلدان خارج شود.
توصیه می‌شود برای جوانه‌زنی سریع‌تر بذر اسفناج، روی گلدان را پلاستیک شفاف بپوشانید و بر روی پلاستیک چند سوراخ بزنید تا تهویه انجام شود. دانه‎ها ۵ تا ۹ روز پس از کاشت، جوانه خواهند زد.

نکات تکمیلی :

گلدان را در محل مناسب مثلا کنار پنجره جنوبی یا بالکن آپارتمان خود قرار دهید. توجه داشته باشید که اسفناج به نور کافی نیاز داد، پس از آفتابگیر بودن محل اطمینان حاصل کنید.
درصورت کمبود نور ساقه‌ها بلند شده و برگ‌ها کیفیت خوبی نخواهند داشت.
برای رشد سریعتر گیاه می‌توانید از کود ازته استفاده کنید.
توجه داشته باشید اسفناج جزو سبزی‌های فصل خنک است و تحمل گرما را ندارد، پس گلدان خود را در دمای خنک تا معتدل نگهداری کنید.
۴۰ تا ۶۰ روز بعد از کاشت، اسفناج‌‌‌های شما قابل برداشت است.
بهترین زمان برداشت اسفناج، زمانی است که گیاه ۵ تا ۷ برگه شده است. لازم است برداشت قبل از به گل نشستن بوته انجام شود.
با کاشت اسفناج در گلدان، شما می‌توانید اسفناج‌های خود را به تدریج و در طول یک دوره دو هفته‌ای برداشت کنید و به این طریق، به برگ‌های پایینی فرصت رشد بدهید.